Μια θρυλική φωτογραφία απεικονίζει την επική ντρίπλα του Γιώργου Κούδα, την ώρα που καταφέρνει να ξεφύγει από το «κλείσιμο» του διεθνούς ποδοσφαιριστή του Παναθηναϊκού Άνθιμου Καψή, ο οποίος γλιστρά και αναγκάζεται να… κρεμαστεί στην κυριολεξία από τη μπλούζα του αρχηγού του ΠΑΟΚ. Στην απεγνωσμένη προσπάθειά του να ανακόψει την επέλαση του «Μεγαλέξανδρου», ο Καψής έπεσε και έκανε φάουλ, επέλεξε όμως να πιάσει τον αντίπαλό του με τα χέρια και όχι να τον «κλαδέψει», προκειμένου να μην υπάρξει κίνδυνος να τον τραυματίσει, δείχνοντας έτσι το μεγαλείο του ευ αγωνίζεσθαι της εποχής…
Από τη ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΡΗΤΙΚΟΥ
Η φωτογραφία αυτή, που τράβηξε ο γνωστός φωτορεπόρτερ της Θεσσαλονίκης Μιχάλης Παππούς και η οποία χαρακτηρίστηκε ως το σύμβολο του fairplay, αποτέλεσε το έναυσμα για ένα βιβλίο, το «Ο ΠΑΟΚ του ’70 με τον φακό του Μιχάλη Παππού», με ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό από τα εκατοντάδες στιγμιότυπα από την πορεία του ΠΑΟΚ τη δεκαετία του 1970.
Η Karfitsa παρουσιάζει σήμερα κάποιες από αυτές τις φωτογραφίες, όπως ενσωματώθηκαν στο βιβλίο που κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες από τον εκδοτικό οίκο University Studio Press.
Η ιδέα για το βιβλίο ήρθε από τον γνωστό δημοσιογράφο και συγγραφέα Κώστα Μπλιάτκα, ο οποίος, μόλις είδε τις φωτογραφίες του Μιχάλη Παππού, έφτιαξε αμέσως τον κορμό του λευκώματος. «Διαπίστωσα ότι είχε μια πλήρη σειρά φωτογραφιών που αποτύπωναν όλη την εποχή του 1970, την εποχή του Γιώργου Κούδα και των μεγάλων διεθνών άσων που διέπρεπαν σε μια ομάδα, η οποία ξεχώριζε για τις επιδόσεις – αλλά και για το ήθος της! Ανάμεσα τους υπήρχαν φωτογραφίες καθημερινότητας, που δείχνουν τη μόδα και το ντύσιμο της εποχής –όπως την καμπάνα στο παντελόνι– το φραπεδάκι, τα πάρτι… Ήταν μια χρονοκάψουλα», αναφέρει στην Karfitsa ο κ. Μπλιάτκας. Ο ίδιος προσθέτει ότι «όσο ψάχνει κανείς την Ιστορία αισθάνεται, μέσα του κάτι ευγενές κάτι ωραίο που ξεφεύγει από τα όρια της στενής νοσταλγίας. Είναι μια ανάταση!»
«Την εποχή εκείνη η Θεσσαλονίκη ήταν σε μια διαρκή δημιουργικότητα σε όλους τους τομείς. Οι παίκτες στην ομάδα του ΠΑΟΚ ήταν όλοι Έλληνες, εκτός από κάποιες εξαιρέσεις, και το ποδόσφαιρο ήταν θαυμάσιο», αναφέρει με τη σειρά του ο Μιχάλης Παππούς.
Ο γνωστός φωτογράφος της Θεσσαλονίκης έχει πλέον σταματήσει να φωτογραφίζει ποδοσφαιρικούς αγώνες. «Έχω πολλά χρόνια να φωτογραφήσω ελληνικό ποδόσφαιρο όμως βλέπω ότι οι σύγχρονοι ποδοσφαιριστές… σκοτώνουν τον αντίπαλο. Οι παίκτες σήμερα έχουν πολύ καλή φυσική κατάσταση και με την ανάλογη θεραπεία ξεπερνάνε άμεσα τους τραυματισμούς. Πάντως, στο τέλος των αγώνων βγαίνουν αγκαλιασμένοι από τα γήπεδα γεγονός που αποδεικνύει ότι υπάρχει ποδοσφαιρικός πολιτισμός», τονίζει ο κ Παππούς.
Μοναδική συλλογή φωτογραφιών
Η φιλία του Κώστα Μπλιάτκα με τον διακεκριμένο διεθνή ποδοσφαιριστή Κούλη Αποστολίδη λειτούργησε καθοριστικά στο «στήσιμο» του βιβλίου. Όπως μας εξηγεί ο Κώστας Μπλιάτκας, «οι φωτογραφίες συνοδεύτηκαν από κείμενα δημοσιογράφων, λογοτεχνών, ποδοσφαιριστών, ανθρώπων άλλων τεχνών, της φωτογραφίας, της λογοτεχνίας… Αποφασίστηκε να γίνει ένα λεύκωμα που να αποτυπώνει μια εποχή με την ατμόσφαιρα της, όσο μπορούμε ανάγλυφα».
Σύντομα 148 σελίδες του λευκώματος γέμισαν με την Ιστορία του Δικεφάλου της Θεσσαλονίκης τη δεκαετία του 1970 και πλαισιώθηκαν από τα μοναδικά στιγμιότυπα του φωτογραφικού φακού του Μιχάλη Παππού. «Η συλλογή αυτή των φωτογραφιών του Μιχάλη Παππού είναι μοναδική. Διασώζει τη δράση, την αγωνία αθλητών και φιλάθλων, την ποδοσφαιρική μας καθημερινότητα, τους θριάμβους αλλά και τις δύσκολες στιγμές που περάσαμε. Γίνεται ένα ανεκτίμητο δώρο για τους παλιότερους που θα θυμηθούν, αλλά και για τους νεότερους που θα μάθουν πολλά μέσα από τα αδιάψευστα αυτά ντοκουμέντα», γράφει ο Γιώργος Κούδας στο βιβλίο.
Ο θρύλος του ποδοσφαίρου χαρακτηρίζει το βιβλίο μοναδική συλλογή φωτογραφιών που αποτελούν «το φιλμ», του πιο όμορφου κομματιού της ζωής του. «Είναι μεγάλη η συγκίνηση που νιώθω ως μέρος της Ιστορίας ενός τεράστιου αθλητικού ομίλου. Είναι μια ιστορία γεμάτη από έντιμους και καθαρούς αγώνες και με σημαντική προσφορά στον αθλητικό πολιτισμό της χώρας», αναφέρει μεταξύ άλλων ο Γιώργος Κούδας.
Η χρυσή εποχή του ΠΑΟΚ
Τη δεκαετία του 1970 ο ΠΑΟΚ κατέκτησε το πρώτο επίσημο τρόπαιό του, το Κύπελλο Ελλάδας το 1972, το δεύτερο Κύπελλο το 1974 και το πρώτο του Πρωτάθλημα Ελλάδας το 1976. Η ομάδα του ΠΑΟΚ εκείνης της μυθικής εποχής με μεγάλη μορφή τον αρχηγό του Γιώργο Κούδα, με τους μεγάλους σε αξία συμπαίκτες του υπό την καθοδήγηση των αξέχαστων προπονητών Λες Σάνον και Γκιούλα Λοράντ, είχε γοητεύσει τους Έλληνες φιλάθλους. Παράλληλα, κατά κοινή ομολογία, ήταν μια ομάδα που τίμησε το ευ αγωνίζεσθαι.
«Ήταν μια πιο αθώα εποχή, χωρίς σκοπιμότητες και χωρίς έντονη εμπορευματοποίηση. Μη ξεχνάτε ότι σήμερα υπάρχουν ποδοσφαιριστές που αλλάζουν δέκα ομάδες πριν σταματήσουν να παίζουν. Τότε όμως, οι περισσότεροι ταυτίζονταν με την ομάδα που έπαιζαν και γινόντουσαν ‘’σημαία’’ της. Και βέβαια, τότε υπήρχε λιγότερη βία», αναπολεί ο Κώστας Μπλιάτκας.
«Οι φωτογραφίες μιλάνε και αφηγούνται τα γεγονότα, διεγείροντας όχι μόνο την όραση αλλά και το συναίσθημα», τονίζει μεταξύ άλλων από την πλευρά του ο παλαίμαχος διεθνής ποδοσφαιριστής του ΠΑΟΚ Κούλης Αποστολίδης, ο οποίος ανέλαβε την έκδοση του βιβλίου.
Οι εικόνες αντικαθιστούν επάξια τα πλάνα της τηλεόρασης καθώς ο κόσμος μπορεί να καταλάβει τη φάση που διεξάγεται στο γήπεδο βλέποντας τη φωτογραφία του ποδοσφαιριστή. Τα στιγμιότυπα εμφανίζουν τους οπαδούς στην κερκίδα, με πανηγυρισμούς ή με απογοήτευση ή με διαμαρτυρία, στις οποίες φαίνεται ξεκάθαρα η ψυχοσύνθεση του λαού που, όπως αναφέρει ο Κούλης Αποστολίδης, «έχει μία σχέση με την ομάδα ανεξήγητη από τους νόμους της επιστήμης της λογικής, μία σχέση θρησκείας χωρίς έρευνα».
Ο πρόεδρος της ΠΑΕ ΠΑΟΚ Ιβαν Σαββίδης, χαιρετίζει την έκδοση και εύχεται να «εμπνέουν οι θρίαμβοι του ΠΑΟΚ της δεκαετίας του 1970», ενώ γνωστοί λογοτέχνες, δημοσιογράφοι, συγγραφείς, ειδικοί της φωτογραφίας αλλά και ποδοσφαιριστές (Γιώργος Αναστασιάδης, Κούλης Αποστολίδης, Μάκης Βοϊτσίδης, Πάνος Θεοδωρίδης, Γιώργος Κατσάγγελος, Γιώργος Κούδας, Γιώργος Λιάνης, Γιάννης Λογοθέτης, Γιώργος Λυσαρίδης, Κώστας Μπλιάτκας, Σταύρος Πετρακόπουλος, Στράτος Σιμιτζής) συμμετέχουν στο βιβλίο. Η έκδοση αποτελεί ιστορική καταγραφή και απευθύνεται τόσο στους παλιότερους όσο και στους νεότερους φίλους της ομάδας.
ΠΗΓΗ: karfitsa.gr(Δέσποινα Κρητικού)
